عکس برداری به صورت منظم از محدودهای مشخص را می‌توان تصویر برداری نام گذاشت. اگر این کار توسط تجهیزاتی همچون پهپاد یا ماهواره انجام شود با عنوان تصاویر هوایی و ماهوارهای شناخته می‌شوند. پس می‌توان گفت تصویر برداری هوایی، عملیات عکس برداری منظم از محدودهای مشخص است.
تصویر برداری هوایی را می توان به دو زیر مجموعه تبلیغاتی و مهندسی تقسیم کرد. تصویر برداری تبلیغاتی شامل ثبت تصاویر و ویدئوهای متفاوت توسط وسائل پرنده جهت معرفی محصولات و خدمات قابل ارائه توسط درخواست کننده می‌شود؛ اما زیر مجموعه مهندسی تصویر برداری هوایی شامل چندین گروه متفاوت با کاربردهای بیشتری می‌شود.
عکس 1. نمونه تصویربرداری هوایی
تصویر برداری هوایی با هدف تولید نقشه
یک عکس هوایی تنها دارای زیبایی بصری خواهد بود، اما با کنار هم قرار گرفتن عکس‌ها علاوه بر زیبایی، نقشه‌هایی تولید خواهند شد که قابلیت استفاده حقوقی نیز داشته باشند. کنار هم قرار دادن عکس‌های هوایی نیازمند شرایط خاصی خواهد بود که باتوجه به داده‌های مورد نیاز، متفاوت است. شناخت اصطلاحات مرتبط با این شرایط، باعث درک بهتری از آن‌ها خواهد شد.
فاصله نمونه برداری از زمین
ویژگی‌های دوربین و تجهیزات آن تناسبی میان نوع عملیات و پهپاد قابل انتخاب جهت انجام یک عملیات تصویر برداری ایجاد می‌کند. دوربین و لنز استفاده شده بر روی آن، ارتفاع و جهت پرواز پهپاد را مشخص می‌کند.
نوع تجهیزات تصویر برداری و ارتفاع پروازی، تأثیر مستقیمی بر کیفیت تصاویر ثبت شده خواهد داشت. این کیفیت و یا به عبارتی دقت، با واحد سانتی متر بر پیکسل عکس، اندازه گیری می‌شود. هرچه میزان این عدد کمتر باشد یعنی دقت عکس هوایی ثبت شده بیشتر است. این عدد با عنوان یا فاصله نمونه برداری از زمین شناخته می‌شود. در عملیات‌های تصویر برداری و نقشه برداری هوایی یکی از معیارهای مهم عملیات، تشخیص و تنظیم صحیح فاصله نمونه برداری از زمین است.
عکس 2. چپ با فاصله نمونه برداری زیاد _ راست با فاصله نمونه برداری کم
نشان گذاری جغرافیایی
تصاویر ثبت شده در کنار یکدیگر به معنای واحد می‌رسند و این قرارگیری در کنار یکدیگر نیازمند تعیین مشخصات دقیقی از محل و زمان ثبت خواهد بود. تمامی عکس‌های ثبت شده توسط پهپاد و دیگر تجهیزات، به صورت خودکار و یا دستی، بایستی علامت گذاری شوند و اطلاعات جغرافیایی کاملی را در بر گیرند تا زمان تکمیل نقشه در محل مشخص خود قرار گیرند. ثبت این اطلاعات بر روی هر عکس با نام نشان گذاری جغرافیایی یا Geotagging شناخته می‌شود.
عکس 3. مشخص شدن نشان گذاری جغرافیایی در نرم افزارهای تصویر برداری
همپوشانی
عکس‌های ثبت شده نیازمند قسمت مشترکی جهت اتصال خواهند بود. قسمت مشترک بین هر دو عکس موجب خواهد شد تا با قرارگیری بر روی یکدیگر اتصال صحیح و کاملی از چند عکس انجام شود. این قسمت مشترک با عنوان همپوشانی یا Overlap در فرآیند تصویر برداری هوایی نام گذاری شده است. هرچه میزان این همپوشانی بیشتر باشد، قسمت‌های مشترک بین عکس‌ها نیز بیشتر خواهد بود.
عکس 4. چگونگی همپوشانی عکس‌ها جهت قرارگیری بهتر
کاربرد داده‌های خروجی
همانطور که توضیح داده شد کنار هم قرار گرفتن عکس‌ها بایستی تحت شرایط دقیقی انجام شود تا دقت خروجی داده‌ها نیز افزایش یابد. خروجی‌هایی با کاربردهای متفاوت در صنایع متفاوتی همچون منابع طبیعی، کشاورزی، مدیریت بحران و راهسازی باعث توجه و پیشرفت تصویر برداری هوایی مهندسی و تجهیزات مرتبط با این نوع عملیات‌ها شده است.
صنایع
منابع طبیعی
تصویر برداری هوایی از منابع طبیعی همچون جنگل‌ها، با قابلیت بررسی تغییرات پوشش گیاهی و شناخت ظرفیت‌های منطقه‌ای ازجمله کاربردهای تصاویر هوایی در زمینه منابع طبیعی است.
کشاورزی
کشاورزی مدرن یا کشاورزی دقیق، شاخه‌ای از این صنعت مرتبط با تجهیزات هوایی است. استفاده از پهپادها و تصاویر هوایی در صنعت کشاورزی باعث شده تا علاوه بر کاهش هزینه‌های متفرقه، میزات تولیدات و کیفیت محصولات نیز افزایش یابد.
راهسازی
تصویر برداری هوایی و تهیه نقشه از طرح های راهسازی و راه آهن، محاسبه احجام و تعیین حدود و اراضی جاده‌ها و شهرها ازجمله کاربردهای تصاویر هوایی در صنعت راهسازی است.
انواع خروجی‌ها
ارتوموزائیک
یکی از مهم ترین محصولات تصویر برداری هوایی، نقشه‌های ارتوموزائیک است. این نقشه‌ها به صورت رنگی و دارای تصحیح هندسی هستند. ( تطابق کامل اندازه‌های روی نقشه با اندازه های واقعی را تصحیح هندسی می‌نامند.)
عکس 5. نمونه نقشه‌ی ارتوموزائیک
کاداستر
یکی از خروجی‌های تصویر برداری هوایی جهت تعیین دقیق مرزهای زمین، نقشه‌های کاداستر‌اند. ویژگی حقوقی این نقشه‌ها باعث شده تا به عنوان اسناد قانونی جهت مستند سازی اطلاعات اراضی مورد استفاده قرار گیرند.
عکس 6. نمونه نقشه‌ی کاداستر
مدل سه بعدی
از تصاویر ثبت شده به صورت هوایی در زوایا مختلف می‌توان نقشه سه بعدی تولید کرد. این نقشه‌ها دید بصری واضح‌تری از عوارض موجود در یک منطقه را نمایش می‌دهند. دقت بالای این نقشه‌ها باعث شده تا در مواردی همچون محاسبه حجم نیز کاربردی باشند.
تجهیزات مورد نیاز برای تصویربرداری هوایی
انجام یک عملیات تصویربرداری هوایی نیازمند تجهیزاتی است. این تجهیزات شامل پهپاد، نرمافزار تصویر برداری، سیستم هدایت و ناوبری، سیستم موقعیت یابی و تجهیزات تصویر برداری همچون دوربین‌های بصری، حرارتی و چندطیفی است. تمامی این تجهیزات با قرارگیری در یک سیستم منظم باعث تصویر برداری هوایی از محدوده مورد نظر خواهند شد.
تصویر برداری هوایی علاوه بر سرعت بالای ثبت داده‌ها، خروجی با کیفیت و دقت بالایی نیز دارد. استفاده از تجهیزاتی همچون پهپادها جهت ثبت تصاویر هوایی باعث شده تا عملیات‌هایی همچون تهیه مدل‌های سه بعدی، تهیه نقشه اراضی و… در زمان کوتاه، هزینه کمتر و بدون محدودیت مکانی انجام شوند. برای مشاهده و خریداری پهپاد های تصویر برداری به فروشگاه اینترنتی آسمان سرخ آدینه مراجعه بفرمایید.
دقت داشته باشید چگونگی ثبت تصاویر و داده‌های مرتبط با آن‌ها و چگونگی استفاده از این اطلاعات نیازمند تخصص کافی خواهد بود.
